Fysiotherapie is een vorm van paramedische zorg die zich richt op het bewegend functioneren van de mens. Fysiotherapie wordt in Nederland beoefend door een beroepsgroep die bestaat uit ruim 20.000 goed opgeleide fysiotherapeuten. Internationaal beschouwt men het opleidingsniveau van de Nederlandse fysiotherapeut als bijzonder hoog.De naam “fysiotherapie is eigenlijk nog maar jong; zo’n 30 jaar geleden is aan de heilgymnastiek/massage, zoals dat toen heette, een onderdeel toegevoegd, nl.: de fysiotechniek. Hierbij werd m.b.v. allerlei fysische (=natuurkundige) middelen geprobeerd klachten te beïnvloeden. Men gebruikte allerlei stroomvormen, ultrageluidsgolven, warmte, koude, water, licht, elektromagnetische velden. De waarde van deze fysiotechniek is de laatste jaren weer sterk verminderd.

Enkele feiten over fysiotherapie in Nederland:

Fysiotherapie: – Telt ruim 1,5 miljoen ‘klanten’ per jaar.

– Heeft een gunstige invloed op het ziekteverzuim.
– Vraagt een actieve inbreng van de patiënt.

Fysiotherapie kan de druk verlagen op duurdere zorgvormen, met name voor :

– chronisch zieken en bejaarden
– na operaties
– na ongevallen
– na sportletsels
– kinderen met ontwikkelingsstoornissen

Een behandeling duurt ongeveer 30 minuten. Tijdens de eerste afspraak brengt de fysiotherapeut alle klachten in kaart. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek. Vervolgens wordt in samenspraak met de patiënt een plan voor behandeling opgesteld. Indien noodzakelijk neemt de fysiotherapeut tijdens de verdere behandeling contact op met de huisarts of specialist. Bijvoorbeeld wanneer er onvoldoende medische informatie beschikbaar is of in het geval van complicaties. Het aantal behandelingen is afhankelijk van de klacht en van de ernst er van.

Naast de behandeling van klachten besteedt de fysiotherapeut ook veel aandacht en zorg aan het voorkomen dat patiënten nog eens met dezelfde problemen worden geconfronteerd. Dit kan door middel van oefeningen die door de patiënt thuis zelf kunnen worden uitgevoerd of door aanpassingen die de belasting tijdens het dagelijkse leven, het werk of de sportactiviteit verminderen. Fysiotherapie is gericht op het voorkomen, genezen en/of verminderen van klachten en aandoeningen van het houdings- en bewegingsapparaat.

In het fysiotherapeutisch hulpverleningsproces zijn zes fasen te onderscheiden:

– aanmelding patiënt na verwijzing door de arts of via directe toegang
– afnemen van de fysiotherapeutische anamnese en het doen van fysiotherapeutisch onderzoek
– het formuleren van een conclusie en beslissen om wel of niet te behandelen (een consult dus)
– het behandelen
– het evalueren
– het afsluiten van de behandelepisode

Bij de fysiotherapeutische behandeling staat centraal dat de patiënt zelf actief werkt aan het herstel. Meestal krijgen de patiënten een oefentherapeutisch programma en informatie waarin staat waar de oefeningen voor dienen. Bij behandeling van een patiënt kan de fysiotherapeut gebruik maken van massagetherapie, elektrotherapie, bewegingstherapie  (oefentherapie), gerichte voorlichting en mentale ondersteuning. Zodra de klacht dit toelaat is het tijd voor actie: actief werken aan het eigen herstel, actief oefenen en actief thuis- of werksituatie aanpassen aan de klacht. Iedere patiënt is anders. Daarom wordt bij iedereen individueel bekeken welke behandelmethode de voorkeur heeft. Er bestaan verschillende mogelijkheden. De meest voorkomende therapieën zijn:

Bewegingstherapie

Deze behandelmethode wordt ook wel oefentherapie genoemd en is de belangrijkste pijler van de fysiotherapie. Doel ervan is het beïnvloeden van de bewegingsmogelijkheden van gewrichten, het vergroten van de spierkracht, aanleren van een betere houding, een beter evenwicht of een betere ademhalingstechniek en het leren ontspannen. Vaak wordt hierbij gebruik gemaakt van trainingsapparatuur (roeibank, fiets, pulley), ballen, gewichten, etc. Voor een goed resultaat is thuis oefenen vaak essentieel, daarom geeft de fysiotherapeut ook vaak, naast de behandeling in de praktijk,  oefeningen voor thuis mee.

Massage

Massage is al sinds eeuwen een hulpmiddel tegen pijn. Doel van massage is, naast pijn dempen, het bevorderen van de bloedsomloop in de weefsels en het verminderen van de spierspanning. Massage wordt ook gebruikt voor een betere bewustwording van het lichaam en ter ontspanning. Een massage kan bestaan uit het masseren van de huid, de onderliggende weefsels bv.bindweefsel, maar ook uit het diep frictioneren van een spier/pees-aanhechting. Massage gebeurt bij de fysiotherapeut meestal op een behandelbank. Afhankelijk van de plek waar de massage moet plaatsvinden ligt of zit u. Doordat de behandelbank in verschillende posities is in te stellen kan altijd de meest comfortabele houding gekozen worden, zodat u optimaal en ontspannen ligt of zit.

Fysische techniek

Onder fysische techniek vallen onder meer warmtebehandeling, ijspakking, elektrotherapie, lichttherapie en geluidsgolftherapie. Elektrotherapie is de meest bekende vorm van fysische techniek waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende vormen van zwakstroom om weefsels te laten herstellen en pijn te verlichten. Naast het herstel van weefsels en verlichten van de pijn kan elektrotherapie ook gebruikt worden voor het verminderen van overgevoeligheid of het (in beperkte mate) verbeteren van spierkracht. De balans tussen belasting en belastbaarheid van het individu speelt hierin een centrale rol. Belasting is de hoeveelheid kracht die op een bepaald moment op het lichaam inspeelt. Belastbaarheid is de hoeveelheid inspanning die het lichaam tijdens een bepaalde periode kan verdragen. Onderbelasting (te weinig bewegen) kan klachten in stand houden of zelfs veroorzaken, maar een grotere belasting dan de belastbaarheid aankan, kan ook klachten veroorzaken. De patiënt leert bij de fysiotherapeut het eigen belasting belastbaarheidevenwicht zelf te herstellen. Natuurlijk wordt de patiënt in dat proces goed begeleid. De fysiotherapeut besteedt veel aandacht aan de voorlichting. Het is immers belangrijk dat de patiënt de achtergronden van een klacht goed begrijpt, zodat geleerd wordt beter met de klacht om te gaan. Bovendien leert de patiënt op deze manier wat er zelf gedaan kan worden aan de klacht en hoe er preventieve maatregelen genomen kunnen worden om terugkeren van de klacht te voorkomen. U kunt alleen op verwijzing door arts of specialist door een fysiotherapeut worden onderzocht of behandeld. Standaard worden de eerste negen behandelingen door uw verzekeringsmaatschappij vergoed. Daarna is het afhankelijk van uw verzekeringspakket hoeveel behandelingen u vergoed krijgt.